{"4":"

Wąwóz Leśnickiego Potoku to jedno z najciekawszych przyrodniczo i krajobrazowo miejsc po południowej stronie Pienin. Trasa prowadząca jego dnem łączy Drogę Pienińską z Chatą Pieniny. Dzięki asfaltowej nawierzchni i łagodnemu przebiegowi jest dostępna dla wszystkich. Można ją też pokonać stylową dorożką.

\n\n\n

Leśnicki Potok

Potok Leśnicki (słow. Lesnický potok) płynie w dolinie między Małymi Pieninami i Pieninami Haligowieckimi w słowackiej części Pienin. Długość jego zlewni wynosi nieco więcej niż 5 km, a szerokość 3 km. Średni spadek 5% wynika z 250 m różnicy między źródliskiem na wschodzie i ujściem na zachodzie. Przed wpadnięciem do Dunajca strumień przebija się przez przełom wapiennych skał Wylizanej (słow. Vylízaná) i Samej jednej (słow. Osobitá). Ten ciasny przesmyk mieści w sobie prócz koryta potoku również drogę i szlak pieszy.

\n\n\n

Początek przełomu Leśnickiego Potoku

Trasa rozpoczyna się na Drodze Pienińskiej, przy ujściu Leśnickiego Potoku do Dunajca. W tym miejscu znajduje się rozdroże z kilkoma tablicami informacyjnymi, krajoznawczymi i przyrodniczymi oraz klimatyczna ławeczka. Tutaj też swój bieg rozpoczyna niebieski szlak turystyczny – górskie obejście Przełomu Pienińskiego, prowadzące przez Leśnicę do Czerwonego Klasztoru.

\n\n\n

W sercu wąwozu

Już na pierwszych 400 metrach trasa zachwyca krajobrazowo – uwagę przyciąga niemal 130-metrowa pionowa ściana Wylizanej, a otwierająca się nieco dalej perspektywa masywu Bystrzyka, wznoszącego się 250 metrów ponad dnem doliny, tylko potęguje to wrażenie. Po prawej stronie drogi, tuż przy strumieniu, biegnie wydzielony pas dla pieszych. Po drugiej stronie potoku wznosi się stromy, zalesiony stok Samej Jednej, którego szczyt wieńczy metalowy krzyż ustawiony przez słowackich ratowników górskich.

\n\n\n

Wylizana

Ściany Wylizanej, szczególnie gdy patrzy się na nie z perspektywy Leśnickiego Potoku, przez swoje liczne obłe zagłębienia, dolinki i wyniesienia przypominają powierzchnię wygładzoną jakby przez olbrzyma. Choć krajobraz budzi wyobraźnię, lokalne legendy nic o tym nie wspominają. Wylizana to część masywu Bystrzyka – geograficznie należy do Małych Pienin, morfologicznie to jednak Pieniny Właściwe. W większości zbudowana jest z tzw. wapieni pienińskich, powstałych na przełomie jury i kredy – twardych skał wapiennych z krzemionką tworzącą czasem przewarstwienia rogowcowe i czerty. Te w rzeczywistości szare skały, wietrzejące do białego koloru, zostały uformowane przez wodę, być może przez przedzierający się przez Pieniny Dunajec. Południowe ściany są siedliskiem muraw naskalnych i kserotermicznych. Jest to rezerwat narodowy w strefie ochronnej A PIENAP-u. Niestety, naturalne odradzanie się lasu postępuje również na piarżyskach, stopniowo wypierając cenne murawy kserotermiczne. Aby zachować bioróżnorodność, pracownicy leśni pod nadzorem PIENAP-u usuwają nadmiar drzew, pozostawiając gatunki pożądane, takie jak sosny i jałowce. Spacer wzdłuż ukwieconej i pachnącej ściany z rzadkimi gatunkami flory to niezapomniane przeżycie.

\n\n\n

Chata Pieniny

Po następnych 400 metrach trasa piesza, biegnąca prawą stroną drogi, dociera do rozszerzenia doliny, gdzie po lewej stronie znajduje się dawny pawilon PIENAP-u. Pieniny były pierwszym w Europie transgranicznym obszarem objętym ochroną przyrody. Już w 1932 roku, po ówczesnej stronie czechosłowackiej, utworzono tu Słowacki Rezerwat Przyrody. W drugiej połowie XX wieku obszar ten włączono do Tatrzańskiego Parku Narodowego, a od 1996 roku funkcjonuje jako samodzielna jednostka – Pieniński Park Narodowy (Pieninský národný park, PIENAP). Przed budynkiem znajduje się miejsce edukacyjne, w którym przybliżono postać inż. Milana Pacanovskiego – inicjatora utworzenia słowackiego parku narodowego. Umieszczono tu także tablice przyrodnicze w dwóch językach oraz głazy prezentujące najważniejsze formacje skalne Pienin. Po prawej stronie drogi znajduje się zadaszone miejsce piknikowe należące do pobliskiego pensjonatu – z paleniskiem, stołami, sceną i drewnianymi rzeźbami. Obok zlokalizowano plac zabaw, boisko, kort tenisowy, a nieco dalej wypożyczalnię rowerów. Po drugiej stronie drogi stoi pensjonat-schronisko Chata Pieniny, bar, restauracja, sklepik spożywczy i obszerny parking. Dalej droga prowadzi wśród dawnych pól uprawnych, niegdyś użytkowanych przez miejscową ludność góralską, w kierunku wsi Leśnica. Około 500 metrów dalej, w rozszerzającej się dolinie, pojawiają się pierwsze zabudowania tej malowniczo położonej miejscowości. Od Drogi Pienińskiej do Chaty Pieniny to około 650 m – 10 minut spaceru.

\n\n","13":"

The Leśnicki Stream Gorge is one of the most picturesque and naturally rich places on the southern side of the Pieniny Mountains. The route along its bottom connects the Dunajec Gorge Road with Chata Pieniny. Thanks to its asphalt surface and gentle slope, it is accessible to everyone and can also be enjoyed by a horse-drawn carriage.

\n\n\n

Leśnicki Stream

The Leśnicki Stream (Slovak: Lesnický potok) flows through a valley between the Little Pieniny and the Haligovce Pieniny in the Slovak part of the mountains. Its catchment area is just over 5 km long and 3 km wide. The average gradient of 5% results from a 250 m difference in altitude between its source in the east and its mouth in the west. Before entering the Dunajec River, the stream cuts through the narrow limestone gorge between the cliffs of Wylizana (Slovak: Vylízaná) and Osobitá (“The Lone One”). This narrow corridor accommodates both the stream bed and the tourist path.

\n\n\n

The beginning of the Leśnicki Stream Gorge

The route begins on the Dunajec Gorge Road, at the mouth of the Leśnicki Stream. Here you will find a junction with several informational and nature boards, as well as a charming bench. This is also the starting point of the blue hiking trail – the mountain bypass of the Dunajec Gorge leading through Leśnica to the Red Monastery (Červený Kláštor).

\n\n\n

In the heart of the gorge

Within the first 400 meters, the route impresses with its landscape – the nearly 130-meter vertical wall of Wylizana immediately draws attention, while the distant view of the Bystrzyk massif, rising 250 meters above the valley floor, enhances the experience. On the right side of the road, next to the stream, runs a separate pedestrian lane. Across the water rises the steep, forested slope of Osobitá, topped with a metal cross set up by Slovak mountain rescuers.

\n\n\n

Wylizana

The walls of Wylizana, when viewed from the Leśnicki Stream, resemble a surface polished by a giant’s hand. Although the landscape sparks imagination, no local legends refer to it. Wylizana is part of the Bystrzyk massif – geographically within the Little Pieniny, yet morphologically belonging to the Central Pieniny. It is mostly composed of Pieniny limestones formed at the Jurassic–Cretaceous boundary – hard, siliceous limestones with layers of chert. These gray rocks, weathering to white, were shaped by water, possibly the ancient Dunajec River. The southern slopes host dry and rock grasslands. This is a national nature reserve within the A-zone of PIENAP. Unfortunately, natural forest regrowth is slowly displacing the valuable xerothermic flora. To preserve biodiversity, forest workers under PIENAP supervision selectively remove excess trees, leaving species such as pines and junipers. Walking along the blooming, fragrant wall full of rare plants is an unforgettable experience.

\n\n\n

Chata Pieniny

After another 400 meters, the walking route reaches a wider section of the valley, where on the left stands the former PIENAP pavilion. The Pieniny were the first cross-border nature protection area in Europe. As early as 1932, on the Czechoslovak side, the Slovak Nature Reserve was established here. In the second half of the 20th century, the area was incorporated into the Tatra National Park, and since 1996 it has functioned as an independent unit – the Pieniny National Park (Pieninský národný park, PIENAP). In front of the building is an educational spot dedicated to engineer Milan Pacanovský, the founder of the Slovak national park. There are bilingual nature boards and boulders displaying the main rock formations of the Pieniny. On the right side of the road, there is a covered picnic area with a fireplace, benches, stage, and wooden sculptures. Nearby you’ll find a playground, a sports field, a tennis court, and a bicycle rental. Across the road stands Chata Pieniny – a guesthouse with a bar, restaurant, grocery shop, and large parking area. The road continues among former farmland once used by local highlanders toward the village of Leśnica. About 500 meters further, the valley widens, revealing the first houses of this picturesque settlement. From the Dunajec Gorge Road to Chata Pieniny, the walk takes about 650 meters – roughly 10 minutes.

\n\n","14":"

Lesnický potok vytvoril jednu z najkrajších prírodných scenérií na južnej strane Pienin. Trasa vedúca jeho dnom spája Pieninskú cestu s Chatou Pieniny. Vďaka asfaltovému povrchu a miernemu sklonu je dostupná pre všetkých. Dá sa po nej prejsť aj štýlovým konským povozom.

\n\n\n

Lesnický potok

Lesnický potok tečie dolinou medzi Malými Pieninami a Haligovskými Pieninami v slovenskej časti pohoria. Povodie má dĺžku viac ako 5 km a šírku asi 3 km. Priemerný spád 5 % vzniká z výškového rozdielu približne 250 m medzi prameňom na východe a ústím na západe. Pred ústím do Dunajca sa potok prebíja úzkym prielomom medzi vápencovými stenami Wylizanej (slov. Vylízaná) a Osobitej (slov. Osobitá). Tento tesný priechod zahŕňa koryto potoka, cestu aj turistický chodník.

\n\n\n

Začiatok prielomu Lesnického potoka

Trasa sa začína na Pieninskej ceste, pri ústí Lesnického potoka do Dunajca. Nachádza sa tu rozcestie s niekoľkými informačnými a prírodovednými tabuľami a pôvabná lavička. Odtiaľto začína modro značený turistický chodník – horská obchádzka Prielomu Dunajca, vedúca cez Lesnicu do Červeného Kláštora.

\n\n\n

V srdci tiesňavy

Už po prvých 400 metroch trasa uchváti scenériou – zrak pritiahne takmer 130-metrová kolmá stena Vylízanej, zatiaľ čo v diaľke sa črtá masív Bystríka, ktorý sa dvíha o 250 m nad dnom doliny. Na pravej strane cesty, popri potoku, vedie oddelený chodník pre peších. Na opačnej strane sa zdvíha strmý, zalesnený svah Osobitej, na ktorého vrchole stojí kovový kríž postavený slovenskými horskými záchranármi.

\n\n\n

Vylízaná

Steny Vylízanej, pri pohľade z doliny Lesnického potoka, pripomínajú povrch vyhladený obrom. Hoci krajina podnecuje fantáziu, miestne legendy o nej mlčia. Vylízaná je súčasťou masívu Bystríka – geograficky patrí k Malým Pieninám, morfologicky však k Pieninám správnym. Je tvorená tzv. pieninskými vápencami, ktoré vznikli na hranici jury a kriedy – tvrdými horninami s prímesou kremičitých vrstiev a rohovcov. Tieto sivé skaly, ktoré zvetrávaním bielnu, vytvarovala voda, možno aj staroveký Dunajec. Južné svahy sú stanovišťom skalných a xerotermných trávnatých porastov. Územie je národnou prírodnou rezerváciou v ochrannej zóne A PIENAP-u. Žiaľ, prirodzené zalesňovanie postupuje aj na sutiach, čím postupne vytláča cenné xerotermné spoločenstvá. Aby sa zachovala biodiverzita, lesní pracovníci pod dohľadom PIENAP-u odstraňujú nadbytočné stromy a ponechávajú druhy ako borovice a jalovce. Prechádzka popri rozkvitnutej a voňavej stene s vzácnymi druhmi flóry je nezabudnuteľným zážitkom.

\n\n\n

Chata Pieniny

Po ďalších 400 metroch trasa pre peších, vedúca po pravej strane cesty, prichádza do rozšírenia doliny, kde sa na ľavej strane nachádza bývalý pavilón PIENAP-u. Pieniny boli prvým cezhraničným územím v Európe, ktoré získalo ochranu prírody. Už v roku 1932 tu, na vtedajšej československej strane, vznikla Slovenská prírodná rezervácia. V druhej polovici XX. storočia bolo toto územie začlenené do Tatranského národného parku a od roku 1996 funguje ako samostatná jednotka – Pieninský národný park (PIENAP). Pred budovou sa nachádza náučné miesto venované inžinierovi Milanovi Pacanovskému – iniciátorovi založenia slovenského národného parku. Umiestnené sú tu aj dvojjazyčné prírodovedné tabule a kamene zobrazujúce najdôležitejšie geologické formácie Pienin. Na pravej strane cesty je kryté piknikové miesto patriace k blízkemu penziónu – s ohniskom, stolmi, pódiom a drevenými sochami. Vedľa sa nachádza detské ihrisko, športové ihrisko, tenisový kurt a o niečo ďalej požičovňa bicyklov. Na opačnej strane cesty stojí penzión – horská chata Chata Pieniny, bar, reštaurácia, malý obchod a priestranné parkovisko. Cesta ďalej pokračuje medzi bývalými poľami, ktoré kedysi obhospodarovali miestni gorali, smerom do obce Lesnica. Približne po 500 metroch, v rozširujúcej sa doline, sa objavia prvé domy tejto malebnej dediny. Od Pieninskej cesty po Chatu Pieniny je to približne 650 metrov – asi 10 minút chôdze.

\n\n"}

key:titleBeSureNotMiss