{"4":"

Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela w Łącku to jedna z najcenniejszych świątyń regionu, łącząca w sobie warstwy wielu epok. Od romańskiej rzeźby, przez gotyk i barok, aż po współczesny kult bł. Celestyny – każdy fragment tego miejsca opowiada własną historię.

\n\n

Od drewnianego kościoła do murowanej świątyni

Historia parafii w Łącku sięga co najmniej XIII wieku. Pierwszy drewniany kościół powstał około 1220 roku i służył mieszkańcom przez niemal trzy stulecia. Około 1550 roku, ze względu na częste powodzie, przeniesiono go na wyższe miejsce. Tam stopniowo rozbudowywano – dodając wieżę i soboty – aż do pożaru na początku XVIII wieku. W 1720 roku konsekrowano nową, murowaną świątynię, której patronami zostali św. Michał Archanioł i św. Jan Chrzciciel.

\n\n

Wygląd zewnętrzny – barokowy hełm i modernistyczne akcenty

Dzisiejszy kościół w Łącku to trójnawowa bazylika z dwuczłonowym prezbiterium i kaplicami po bokach. Od zachodu wyróżnia się potężna wieża na planie kwadratu, zwieńczona neobarokowym, baniastym hełmem z latarnią. Dachy są zróżnicowane: nad korpusem i prezbiterium – dwuspadowe, nad nawami bocznymi – jednospadowe, a nad północną kaplicą widoczna jest kopuła z latarnią. Elewacje są proste, pokryte jasnym tynkiem, a ich rytm wyznaczają pilastry i portale wejściowe z XVIII wieku.

Szczególną uwagę warto zwrócić na kaplicę Matki Boskiej Częstochowskiej z kopułą, która nawiązuje do wawelskiej Kaplicy Zygmuntowskiej – to rzadkie nawiązanie do królewskich wzorców w małopolskiej świątyni wiejskiej.

\n\n

Najstarsze skarby – romańska rzeźba i gotyckie tryptyki

Świątynia kryje bezcenne pamiątki średniowiecza. Najcenniejszą jest drewniana, polichromowana rzeźba „Głowa św. Jana Chrzciciela na misie” z około 1250 roku – jedno z najstarszych dzieł romańskiej rzeźby w Polsce. Oryginał przechowywany jest w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie, a w łąckim kościele znajduje się jego wierna kopia.

Drugim zabytkiem są skrzydła gotyckiego tryptyku z ok. 1440 roku, odkryte w ołtarzu bocznym. Malowidła przedstawiają m.in. Ścięcie Jana Chrzciciela, Koronację Marii oraz świętych patronów ubogich, więźniów i umierających. Te obrazy, zachowane mimo późniejszych przemalowań, stanowią ważne świadectwo dawnych dziejów parafii. Obecnie tryptyk znajduje się w konserwacji.

\n\n

Wnętrze – barok i polichromie

Centralnym punktem wnętrza jest ołtarz główny – wczesnobarokowe dzieło z 1621 roku autorstwa krakowskiego snycerza Baltazara Kuncza. Po bokach znajdują się figury apostołów i świętych, a w centrum obraz Matki Bożej Szkaplerznej.

W kościele podziwiać można także gotycką chrzcielnicę z 1493 roku, liczne barokowe ołtarze boczne, manierystyczne obrazy oraz późnobarokowy prospekt organowy. Wnętrze zdobi polichromia – część powstała w latach 50. XX wieku (prof. Franciszek Walczowski), a obecny wystrój wykonano w 1996 roku według projektu prof. Jerzego Lubańskiego.

\n\n

Kult bł. Celestyny – świadectwo XX wieku

Wyjątkowym miejscem jest ołtarz bł. Celestyny Faron, znajdujący się w prawej bocznej nawie. To XVII-wieczny ołtarz, w którym dawniej znajdował się obraz Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Obecnie mieści wizerunek Celestyny – ochrzczonej w tym kościele zakonnicy, beatyfikowanej przez Jana Pawła II. W jego podstawie umieszczono relikwiarz z paciorkiem różańca i ziemią z Auschwitz, gdzie zginęła męczeńską śmiercią.

Pamięć o niej jest w parafii żywa: w 2019 roku przed kościołem stanęła jej figura, a w 2025 roku poświęcono nowy obraz dedykowany błogosławionej. Dzięki temu dawne mury zyskały współczesny punkt odniesienia, łączący historię parafii z tragicznymi dziejami XX wieku.

\n\n

Kościół dziś – między historią a współczesnością

Świątynia w Łącku łączy w sobie warstwy wielu epok: od romańskiej rzeźby, przez gotyckie tryptyki i barokowe ołtarze, aż po współczesny kult bł. Celestyny. To nie tylko miejsce modlitwy, ale też ważny punkt kulturowy i historyczny regionu.

","13":"

The parish church of St. John the Baptist in Łącko is one of the region’s most valuable temples, combining the heritage of many eras. From Romanesque sculpture, through Gothic and Baroque, to the contemporary cult of Blessed Celestyna – every part of this place tells its own story.

\n\n

From wooden church to brick sanctuary

The parish of Łącko dates back to at least the 13th century. The first wooden church was built around 1220 and served the villagers for nearly three centuries. Around 1550, due to frequent floods, it was moved to higher ground. There it was gradually expanded – with a tower and arcades – until it burned down at the beginning of the 18th century. In 1720, a new brick church was consecrated, dedicated to St. Michael the Archangel and St. John the Baptist.

\n\n

Exterior – Baroque dome and modern accents

The current church in Łącko is a three-aisle basilica with a two-part presbytery and side chapels. From the west, it is dominated by a massive square tower topped with a neo-Baroque onion dome and lantern. The roofs vary: gabled over the nave and presbytery, single-pitched over the aisles, and crowned with a domed northern chapel. The façades are simple and bright, articulated with pilasters and 18th-century portals.

Particularly notable is the Chapel of Our Lady of Częstochowa, whose dome references the Sigismund Chapel on Wawel Hill – a rare example of royal inspiration in a rural Małopolska church.

\n\n

The oldest treasures – Romanesque sculpture and Gothic triptychs

The church holds priceless relics of the Middle Ages. The most valuable is the wooden, polychrome sculpture “Head of St. John the Baptist on a Platter” from around 1250 – one of the oldest Romanesque carvings in Poland. The original is kept at the Diocesan Museum in Tarnów; a faithful copy remains in the church.

Another treasure is the wings of a Gothic triptych from around 1440, discovered in a side altar. The paintings depict the Beheading of St. John the Baptist, the Coronation of Mary, and saints – patrons of the poor, prisoners, and dying. Despite later repainting, they are a vital testimony to the parish’s medieval past.

\n\n

Interior – Baroque art and polychromy

The main altar, an early Baroque work from 1621 by Kraków sculptor Balthasar Kunz, dominates the interior. Statues of apostles and saints flank the central image of Our Lady of Mount Carmel.

The church also features a Gothic baptismal font from 1493, numerous Baroque side altars, Mannerist paintings, and a late-Baroque organ. Wall paintings enrich the interior – some from the 1950s (by Prof. Franciszek Walczowski), others from 1996 by Prof. Jerzy Lubański.

\n\n

The cult of Blessed Celestyna – testimony of the 20th century

A special place is the altar of Blessed Celestyna Faron in the right side nave. This 17th-century altar, once home to a painting of the Immaculate Conception, now holds an image of Celestyna – a nun baptized here and beatified by Pope John Paul II. In its base lies a reliquary with a rosary bead and soil from Auschwitz, where she died a martyr’s death.

Her memory is still vivid: in 2019 her statue was erected in front of the church, and in 2025 a new painting dedicated to her was consecrated, linking the ancient church with the modern story of faith and sacrifice.

\n\n

The church today – between history and modernity

The church in Łącko unites centuries of art and faith: from Romanesque sculpture to Gothic triptychs, Baroque altars, and the modern cult of Blessed Celestyna. It is both a house of prayer and a landmark of culture and heritage in the region.

","14":"

Farský kostol sv. Jána Krstiteľa v Łącku patrí medzi najcennejšie chrámy regiónu, spájajúc vrstvy mnohých epoch. Od románskej plastiky, cez gotiku a baroko, až po súčasný kult bl. Celestíny – každý prvok tohto miesta rozpráva svoj príbeh.

\n\n

Od dreveného kostola k murovanému chrámu

História farnosti v Łącku siaha najmenej do XIII. storočia. Prvý drevený kostol vznikol okolo roku 1220 a slúžil obyvateľom takmer tri storočia. Okolo roku 1550 bol pre časté povodne presunutý na vyššie miesto. Tam bol postupne rozširovaný – pridaná veža a arkády – až do požiaru na začiatku XVIII. storočia. V roku 1720 bol konsekrovaný nový murovaný chrám zasvätený sv. Michalovi archanjelovi a sv. Jánovi Krstiteľovi.

\n\n

Vzhľad exteriéru – baroková veža a modernistické akcenty

Dnešný kostol v Łącku je trojlodie bazilika s dvojdielnym presbytériom a bočnými kaplnkami. Zo západu ho dominuje mohutná štvorcová veža s neobarokovou cibuľovitou kupolou a lucernou. Strechy sú rôznorodé: nad loďou a presbytériom sedlové, nad bočnými loďami pultové a nad severnou kaplnkou sa dvíha kupola s lucernou. Fasády sú jednoduché, omietnuté svetlou farbou a ich rytmus zvýrazňujú pilastre a portály z XVIII. storočia.

Osobitnú pozornosť si zaslúži kaplnka Panny Márie Čenstochovskej s kupolou, ktorá odkazuje na wawelskú Zygmundovu kaplnku – zriedkavý príklad kráľovských vzorov v malopoľskom vidieckom chráme.

\n\n

Najstaršie poklady – románska plastika a gotické triptychy

Chrám ukrýva vzácne pamiatky stredoveku. Najcennejšou je drevená, polychrómovaná plastika „Hlava sv. Jána Krstiteľa na mise“ z okolo roku 1250 – jedno z najstarších diel románskej plastiky v Poľsku. Originál sa nachádza v Diecéznom múzeu v Tarnove, v kostole je verná kópia.

Druhým pokladom sú krídla gotického triptychu z okolo roku 1440, objavené v bočnom oltári. Maľby zobrazujú napr. Sťatie Jána Krstiteľa, Korunovanie Márie a patrónov chudobných, väzňov a zomierajúcich. Napriek neskorším premaľbám zostávajú dôležitým svedectvom dávnych dejín farnosti.

\n\n

Interiér – baroko a polychrómie

Dominantou interiéru je hlavný oltár – ranobarokové dielo z roku 1621 od krakovského rezbára Baltazara Kuncza. Po bokoch sú sochy apoštolov a svätcov, v strede obraz Panny Márie Karmelskej.

V kostole možno obdivovať aj gotickú krstiteľnicu z roku 1493, početné barokové bočné oltáre, manieristické obrazy a neskorobarokový organový prospekt. Interiér zdobí polychrómia – časť vznikla v 50. rokoch XX. storočia (prof. Franciszek Walczowski) a súčasná výzdoba bola dokončená v roku 1996 podľa návrhu prof. Jerzyho Lubańského.

\n\n

Kult bl. Celestíny – svedectvo XX. storočia

Výnimočným miestom je oltár bl. Celestíny Faron, nachádzajúci sa v pravej bočnej lodi. Je to oltár zo XVII. storočia, v ktorom sa kedysi nachádzal obraz Panny Márie Nepoškvrnenej. Dnes obsahuje obraz Celestíny

key:titleBeSureNotMiss